W dzisiejszym tekście pod lupę bierzemy jeden z pierwiastków powszechnie utożsamiany z dbałością o wygląd. Wiele suplementów diety dbających o kondycję włosów, cery czy paznokci ma w swoim składzie właśnie krzem. Sprawdźmy, jakie właściwości ma silicium i dlaczego suplementacja krzemem jest rekomendowana osobom szczególnie troszczącym się o urodę.
Z tego tekstu dowiesz się:
- Czym jest krzem i gdzie występuje?
- Jakie role pełni Si w organizmie?
- Jak przyjmować i suplementować krzem?
- Do czego mogą prowadzić niedobory pierwiastka?
Powtórka z lekcji chemii
Krzem powinien być znany nie tylko z reklam środków poprawiających prezencję. O jego istnieniu i cechach charakterystycznych byliśmy informowani na lekcji chemii. Si jest często wykorzystywany przez chemików w reakcjach laboratoryjnych, a uczniów nie czujących chemii do chemii zwykle katuje się teoretycznymi reakcjami różnych pochodnych krzemu. Za ojca tego półmetalu uznaje się francuskiego chemika – Antoine Lavoisier. To jemu zawdzięczamy pierwszą charakterystykę krzemu. Późniejsze prace dowiodły m.in., że atomy krzemu są podobne do atomów węgla. Z krzemem łączy się też inne nazwisko. Chodzi o Jönsa Jacoba Berzeliusa – Szweda, który w XIX wieku uzyskał czysty krzem z krzemionki. Gdzie, oprócz laboratoriów i uczniowskich zeszytów, znajdziemy krzem? Si jest drugim (po tlenie) najczęściej spotykanym pierwiastkiem w przyrodzie – występuje w glebie, wodzie i litosferze.
Krzem w każdym z nas
Bohater tego artykułu jest często spotykanym mikroskładnikiem także w ciele człowieka. Znajduje się np. w układzie kostnym i ścianach komórkowych. Si stanowi też ważny budulec tkanki łącznej. Tę ostatnią znajdziemy m.in. w ścięgnach, błonach śluzowych, ścianach naczyń krwionośnych czy skórze. Do zadań krzemu możemy zaliczyć wzmacnianie stawów, kości, detoksykację organizmu, wsparcie efektywnej pracy nerek i regenerację komórek. Przypisuje mu się także działanie przeciwzapalne. Z jego usług korzysta również układ immunologiczny – krzem wzmacnia bowiem naturalną tarczę organizmu, która zapobiega inwazji bakterii i wirusów. Przyznacie, że krzem jest dość rozchwytywanym pierwiastkiem w ciele człowieka. To jednak nie koniec! O krzemie mówi się przede wszystkim w kontekście troski o urodę. Dzieje się tak dlatego, że opisywany pierwiastek bierze udział w syntezie kwasu elastyny, kolagenu i kwasu hialuronowego, a przez to wpływa pozytywnie na jędrność i gładkość skóry. Dodatkowo Si niweluje zmiany trądzikowe, wzmacnia paznokcie i włosy. Jeśli chodzi o fryzurę, to krzemionka, czyli dwutlenek krzemu, ochrania łodygę, zmniejsza ryzyko wypadania pukli i ogólnie wzmacnia włosy. Krzem poprawia również jakość cebulek, w których są „zakotwiczone” łodygi oraz pozytywnie oddziałuje na skórę głowy. Ze względu na swoje właściwości, Si jest również wykorzystywany w medycynie estetycznej.
Skutki niedoboru krzemu
W braki w dostawie krzemu zdradzają przede wszystkim cera i paznokcie. Bez tego minerału skóra sprawia wrażenie zmęczonej, szybciej się starzeje, występują kłopoty z gojeniem się ran, wzrasta podatność na cellulit, trądzik, wypryski, zmiany grzybicze, zmarszczki, pajączki. Na domiar złego, zmiany mogą dotyczyć także paznokci, które stają się kruche, szybko się łamią. Niedobór krzemu odbija się także na fryzurze – większe ryzyko wystąpienia łupieżu, przedwczesne siwienie, rozdwojone końcówki. Kiedy krzem nie jest dostarczany do organizmu przez dłuższy czas, następstwa mogą objąć także stawy i kości. Braki w dostawie Si mogą mieć też swoje konsekwencje w większej zachorowalności na infekcje górnych dróg oddechowych.
Skutki deficytu możemy podzielić również ze względu na wiek i płeć. U dzieci może on prowadzić do zakłóceń w procesie wzrastania, u seniorów do osteoporozy, obniżonej odporności czy miażdżycy, u kobiet do obfitych i bolesnych krwawień miesiączkowych.
Jak dostarczać krzem?
Aby zapobiec nieprzyjemnym konsekwencjom niedoborów krzemu, warto zadbać o odpowiedni skład jadłospisu. Bogate w krzem są m.in. następujące składniki: pokrzywa, czosnek, kasza jaglana, szczypior, szparagi, cebula, otręby, podbiał, skrzyp polny, rdest ptasi, chleb razowy i poziewnik. Opisywany półmetal wchodzi też w skład owoców (np. mango, banan, ananas) i wody mineralnej. Krzem jest też powszechnie stosowanym składnikiem suplementów diety w formie syropu czy kapsułek. W aptekach i drogeriach z łatwością trafimy na suplementy diety zawierające wyłącznie organiczny krzem, jak i zestawy minerałów (Si często występuje w połączeniu z biotyną, skrzypem polnym, manganem czy selenem). Dobra informacja dla osób planujących suplementację krzemu jest taka, że przedawkowanie tego pierwiastka jest bardzo rzadkim zjawiskiem. Si można dostarczać również od zewnątrz, stosując kosmetyki – żele, kremy, szampony i balsamy.
Źródła:
https://www.doz.pl/czytelnia/a16079-Suplementy_z_krzemem_i_z_krzemem_oragnicznym__wlasciwosci
https://wylecz.to/diety-i-odchudzanie/krzem-wlasciwosci-zapotrzebowanie-wystepowanie/
