Probiotyki są zwykle kojarzone jako preparaty osłonowe podawane w czasie kuracji antybiotykowej. W praktyce ich kompetencje są znacznie szersze, a regularna suplementacja probiotyków może mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie wielu aspektów organizmu. Sprawdźmy zatem, czym dokładnie są probiotyki i jakie są ich właściwości.
Z tego wpisu dowiesz się:
- Czym są probiotyki?
- Jakie są ich pożyteczne funkcje dla organizmu?
- Jakie produkty dostarczają pożytecznych bakterii?
Bakterie mają większość
Zacznijmy od stwierdzenia faktu, który dla części czytelników może okazać się nieco szokujący. Ciało człowieka zamieszkuje ok. 1014 komórek bakterii, co oznacza, że jest ich mniej więcej dziesięć razy więcej niż własnych komórek organizmu. Populacja drobnoustrojów (bakterii, wirusów i eukariotów) tworzy złożony system nazywany mikrobiotą. Jej funkcjonowanie może mieć duży wpływ na kondycję organizmu. Dość powiedzieć, że mikrobiota ma trzy podstawowe funkcje: metaboliczną (trawienie resztek pokarmu, biotransformacja żółci i udział w biosyntezie np. witamin i aminokwasów); troficzną (zapewnienie ciągłość nabłonka, utrzymanie równowagi układu immunologicznego) oraz ochronną (osłania przed atakiem szkodliwych patogenów).
Probiotyki – co to takiego?
Tym terminem opisuje się żywe drobnoustroje, które, pod warunkiem przyjmowania ich w odpowiednich ilościach, mogą mieć pozytywny wpływ na zdrowie. Do probiotyków zalicza się głównie bakterie z rodzajów Lactobacillus i Bifidobacteriumwytwarzające kwas mlekowy, a także drożdżaki Saccharomyces boulardii. Ich miejscem bytowania w organizmie jest przewód pokarmowy, głównie jelita. Co cechuje mikroorganizmy probiotyczne? Muszą one być odporne na enzymy trawienne, kwas solny żołądka i kwasy żółciowe, a te, które posiadają zdolność trwałej kolonizacji w organizmie, przylegać do nabłonka jelit, by nie zostać przedwcześnie wydalone. Stan pożytecznych probiotyków w organizmie zależy m.in. od dostarczania prebiotyków. Są to składniki żywności niepodlegające strawieniu (np. inulina), które aktywizują określone szczepy bakterii w układzie pokarmowym. Prebiotyki stymulują więc korzystne działanie probiotyków, dlatego część produktów, które lądują codziennie na naszych talerzach jest wzbogacona o składniki prebiotyczne.
Jak probiotyki działają na nasze zdrowie?
Pakiet potencjalnych korzyści z odpowiedniego poziomu probiotyków w naszym organizmie jest imponujący. Pożyteczne bakterie i drożdżaki usprawniają proces trawienia, minimalizują symptomy nietolerancji laktozy, syntezują kwas foliowy, polepszają wchłanianie minerałów i witamin, wzmacniają ogólny poziom odporności organizmu, a niektóre z nich wykazują działanie antyalergiczne i antynowotworowe. Dodajmy do tego ochronę mikroflory jelitowej podczas kuracji antybiotykowych, o czym wspomnieliśmy we wstępie i redukcję poziomu cholesterolu. Istnieją również badania, które dowodzą, że zażywanie probiotyków zmniejsza ryzyko zapadnięcia na choroby górnych dróg oddechowych, atopowe zapalenie skóry u niemowląt oraz niweluje objawy astmy u dzieci. Preparaty zwierające probiotyki stosuje się także podczas kuracji biegunki.
Źródła probiotyków – żywność i suplementy diety
Szybkie tempo życia, wysoko przetworzone posiłki, stres, spadająca naturalna odporność organizmu i w konsekwencji częste sięganie po leki i antybiotyki sprawiają, że zadbanie o florę bakteryjną jelit staje się priorytetem dla osób wolących zapobiegać niż leczyć. Jednym ze sposób na dostarczanie korzystnych probiotyków do organizmu jest dodanie do swojego menu niepasteryzowanej, fermentowanej żywności – jogurtów, kefirów, maślanek, kwaśnego mleka czy kiszonych warzyw. Osoby, których kubki smakowe nie przepadają za tego rodzaju produktami, mogą sięgnąć po suplementy diety. Ich wybór w kategorii probiotyków jest całkiem pokaźny. Produkty tego typu zawierają żywe kultury bakterii kwasu mlekowego oraz bakterie Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus rhamnosus, Bifidobacterium longum. Niektóre środki wzbogacono o inulinę, która, jak już wiemy, działa jako prebiotyk. Taki zestaw pożytecznych mikroorganizmów usprawni regularność pracy jelit, wzmocni ogólną odporność organizmu na infekcje i uodporni układ pokarmowy na szkodliwe działanie patogenów. Prebiotyki w formie suplementów diety mogą być stosowane jako uzupełnienie codziennego menu, odbudowanie flory mikrojelitowej po przebytych infekcjach lub środek osłonowy podczas zażywania antybiotyków.
Źródła:
- http://www.phie.pl/pdf/phe-2014/phe-2014-3-541.pdf
- http://www.pm.microbiology.pl/web/archiwum/vol5222013161.pdf
