Witamina E – eliksir młodości dostępny w aptece i drogerii

Rola witaminy E w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu jest ogromna. Najbardziej znaną właściwością substancji okrzykniętej „witaminą młodości” jest pozytywne działanie na skórę. Jednak po witaminę E powinny sięgać nie tylko osoby szukające skutecznej broni w walce z pierwszymi oznakami starzenia. Co warto wiedzieć o witaminie E i jaki wpływ na organizm ma jej regularna suplementacja? Zapraszam do lektury!

Z tego tekstu dowiesz się:

1. Czym jest witamina E i jakie ma właściwości dla organizmu?
2. Dlaczego witamina E ma szerokie zastosowanie w kosmetologii?
3. Jak suplementować witaminę E?
4. Komu grożą i jakie objawy dają niedobory witaminy E?

Charakterystyka i właściwości witaminy E

Witamina E to nazwa grupy ośmiu związków o podobnej strukturze (budowie chemicznej). Substancje dzielą się na dwie grupy: tokoferole z nasyconymi, pojedynczymi wiązaniami między atomami węgla oraz tokotrienole z nienasyconym, podwójnym łańcuchem węglowym. Najbardziej rozpowszechniony i najbardziej aktywny biologicznie jest α-tokoferol i to właśnie on najczęściej określany jest witaminą E.

Witaminie E przypisywane są silne właściwości antyoksydacyjne. Oznacza to, że zapobiega ona utlenianiu białek, lipidów i DNA, nie dopuszczając do ich niszczenia. Przyłączona do pierścienia chromanowego grupa hydroksylowa reaguje z wolnymi rodnikami – szkodliwymi atomami lub cząsteczkami niszczycielsko działającymi na organizm. Wolne rodniki przyspieszają procesy starzenia, przede wszystkim skóry, upośledzają komórki i sprzyjają powstawaniu nowotworów. Prozdrowotny efekt działania tokoferolu jest jeszcze mocniejszy, kiedy łączony jest z innymi substancjami zwalczającymi wolne rodniki, na przykład witaminą C.

Rola witaminy E w organizmie jest większa, niż może się wydawać. Bierze ona czynny udział w syntezie substancji przeciwkrzepliwych, pozwala na utrzymanie odpowiedniej przepuszczalności błon komórkowych oraz, poprzez zmniejszenie agregacji płytek krwi, przeciwdziała powstawaniu zakrzepów i rozwojowi miażdżycy. Ponadto, zaskoczyć może fakt, że witaminie E zawdzięczamy prawidłową pracę narządów rozrodczych. O jej odpowiedni poziom powinny w szczególności dbać kobiety w ciąży, ponieważ jej niedobory mogą być przyczyną zaburzeń rozwojowych płodu.

Witamina E – zastosowanie w kosmetologii i nie tylko

Tokoferol może być stosowany zewnętrznie i wewnętrznie. Z tego powodu wykorzystywany jest na szeroką skalę w kosmetyce. Kremy, maseczki i maści zawierające w składzie witaminę E działają silnie nawilżająco, wygładzająco i ujędrniająco, redukują przebarwienia, egzemę, przyspieszają gojenie i łagodzą zmiany trądzikowe. Popularność i wszechstronność witaminy wynika nie tylko z wcześniej wspomnianych właściwości przeciwutleniających, ale również zdolności wnikania w głąb bariery lipidowej skóry. Penetracja komórek powoduje uszczelnienie i wzmocnienie błony komórkowej, dzięki czemu woda zatrzymywana jest w organizmie, a skóra staje się bardziej jędrna.

Badania nad możliwościami wykorzystania „witaminy młodości” w medycynie są bardzo obiecujące. Naukowcy wskazują na wysoki potencjał tokoferoli w kuracji przeciw chorobom neurodegeneracyjnym, na przykład chorobie Alzheimera oraz Parkinsona. Coraz więcej mówi się również o hamującym wpływie substancji na rozwój niektórych nowotworów, przede wszystkim rozwijających się na skórze. Co więcej, według badaczy zawarty w witaminie gamma-tokotrienol może być skuteczną bronią w walce z rakiem prostaty, piersi, żołądka, wątroby i jelita grubego.

Dodajmy, że witamina E znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle spożywczym. Ze względu na właściwości przeciwutleniające, a dokładniej – zdolność do przerywania reakcji utleniania lipidów, dodawana jest do pożywienia jako konserwant. W składzie umieszczonym na etykietach ukrywa się pod symbolem E307-309.

W jakich produktach znajdziemy witaminę E?

Ludzki organizm nie jest w stanie samodzielnie syntezować witaminy E, dlatego należy zadbać o jej prawidłową podaż. Wśród produktów o największym stężeniu głównej bohaterki tego artykułu wyróżnić możemy:

• oleje (słonecznikowy, z zarodków pszenicy, kukurydziany, rzepakowy, sojowy), oliwę z oliwek;
• orzechy laskowe i migdały;
• produkty zbożowe, np. płatki owsiane i otręby pszenne;
• ryby;
• zielone warzywa liściaste (np. natka pietruszki, szpinak, jarmuż, kapusta) oraz dynie, pomidory, paprykę, awokado;
• czarne porzeczki.

O poziom „witaminy młodości” możemy dbać również poprzez włączenie do swojej diety suplementów w formie kapsułek. Przyswajanie witaminy E wspomagają inne substancje: witaminy A i C, kompleks witamin B, fosfor, selen, mangan oraz nienasycone kwasy tłuszczowe. Wprowadzając do swojej diety witaminę w takiej formie, należy ściśle przestrzegać określonych dawek. Zapotrzebowanie na witaminę E zależy od kilku czynników, przede wszystkim wieku i płci, stanu zdrowia (przede wszystkim kondycji wątroby i układu pokarmowego) oraz stosowanej diety. Według Norm żywienia dla populacji Polski opracowanych przez Instytut Żywności i Żywienia, dorośli mężczyźni powinni przyjmować dziennie 10 mg równoważnika α-tokoferolu, a kobiety – 8 mg (ciąża i karmienie piersią zwiększają nieco zapotrzebowanie). Przedawkowanie witaminy E objawia się często zmęczeniem, osłabieniem i bólami głowy.

Niedobory witaminy E

Zbilansowana dieta bogata w wartościowe, nieprzetworzone produkty jest podstawą dobrego samopoczucia. Obniżenie poziomu witamin prowadzi do poważnych zaburzeń wielu procesów. Nie inaczej jest w przypadku witaminy E. Jej niedobór może nieść ze sobą poważne konsekwencje. Oto jedynie ułamek z nich:

• spadek odporności;
• zwiększenie ryzyka rozwoju chorób serca;
• anemia;
• niepłodność (szczególnie u mężczyzn);
• drażliwość i problemy z koncentracją;
• pogorszenie wzroku;
• dysfunkcje neurologiczne wynikające z degeneracji mózgu i nerwów;
• osłabienie, a w skrajnych przypadkach zanik mięśni.

Dobra informacja jest taka, że niedobory witaminy E są rzadkim zjawiskiem. Obserwuje się je przede wszystkim u osób borykających się z zaburzeniami wchłaniania tłuszczu oraz cierpiących na rzadką chorobę genetyczną – zespół Bassena-Kornzweiga. Ponadto, poziom witaminy E powinny kontrolować osoby z mukowiscydozą i celiakią.

Źródła:

• https://diag.pl/pacjent/witamina-e-dzialanie-wlasciwosci-i-rola-w-organizmie-gdzie-wystepuje-witamina-e/ 
• https://www.doz.pl/czytelnia/a14197-Witamina_E__wystepowanie_wlasciwosci_dzialanie
• https://www.jagiellonskiecentruminnowacji.pl/wp-content/uploads/2019/01/witamina_e_co_kryje_swiat_tokoferoli_bozena_milanovic.pdf
• https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/apteczka/witamina-e-wlasciwosci-i-zastosowanie-witaminy-e